чыбык

чыбык
1. прут, прутик, хворостина;
суу чыбык свежий, зелёный прут;
тал чыбык нежный прутик;
тал чыбыктай буралып (о девушке, молодухе) легко и плавно изгибаясь (букв. как нежный прутик);
тал чыбыктай буралып, бойго жетип калыптыр она легко и плавно изгибает стан, стала уже взрослой;
чыбык ат детская "лошадка" (из хворостинки);
чыбык атка мингендер сидящие верхом на "лошадках";
күйөө чыбык и ача чыбык (часть сети) два прута, между которыми привязывается приманка;
бир чыбык менен миң кой айдадым загадка одной хворостиной я гнал тысячу овец (отгадка устара бритва);
чыбык кырк- или чыбык кый- или чыбык карма- ист. перерубать прут:
1) при совершении клятвы - в знак её нерушимости;
чыбык кыркып, кеп кылып, адам качкыс шерт кылып фольк. перерубив прутик, сказав слово, поставив условие, чтобы никто не уклонялся;
чыбыктай кыркылып калалы да будем мы перерублены, как прутья (если нарушим клятву);
айтпайбыз деп, ант кылып, айтып койсок бул сөздү, кыркылалык чыбыктай фольк. дав клятву, мол, не скажем (никому); если скажем, пусть будем перерублены, как (этот) прутик;
айтпаска чыбык кыркып бер фольк. дай клятву, что (никому) не скажешь;
2) при вынесении окончательного и нерушимого бийского решения;
(бийлер) бүтүмгө чыбык кыркып, убада токтоткон (бийи - в знак нерушимости решения) пересекали прут, и (тем) условие скрепляли;
3) на тяжбах, когда ответчик должен был платить истцу скотом, количество скота помечалось на обоих концах палочки равным числом зарубок, палочка перерезалась пополам и половинки её вручались истцу и ответчику;
4) напр. при разводе: прут рассекался пополам, одна половина давалась разведённому мужу, другая - жене;
2. розги (в киргизском быту этого наказания не было);
чыбык менен сабашкан били (наказывали) розгами;
чыбык тарамышы или чыбык тамыры сухожилие в паху.

Кыргызча-орусча сөздүк . 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Смотреть что такое "чыбык" в других словарях:

  • чыбык — 1. Талның, виноградның, бик яшь агачның, кайбер куакларның сыгылмалы озын нечкә кәүсәсе. Яшь агачның яки талның җәзалау коралы буларак кулланыла торган нечкә сыгылмалы кәүсәсе. с. Чыбыктан үреп ясалган 2. Нечкә яшь агач, яшь тал (күбрәк читән… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • чыбык-чабык — Агачтан, куаклардан сынып төшкән яки кисеп алынган ботаклар, ботак кисәкләре …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • кысмалау — Чыбык чабыкны һ. б. ш. бергә китереп бәйләү …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • себерке — Чыбык яки каты үсемлек сабакчыкларын бәйләм итеп ясалган, чүп һәм тузан себерә торган әйбер. Малга кыш ашату өчен җыеп бәйләнә торган яфраклы чыбыклар бәйләме. Мунчада чабыну өчен бәйләнгән яфраклы чыбыкләр бәйләме. 2. күч. Бозык тормыш алып… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • энә — 1. Бер башы очлы, икенче башында җеп кертү өчен тишеге булган кыска, шома нечкә корыч чыбык (тегү, чигү эшендә кулл.). Очлы башында җеп үткәрү өчен тишеге, кинәт калынаеп киткән икенче яртысында махсус киртләче булган кыска корыч чыбык (тегү… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • тур — I. и. 1. Берәр кеше яки берәр нәрсәнең каршысы, яны, алды. Як, юнәлеш, урын 2. бәйл. (ТУРЫДА ТУРЫНДА ТУРЫМДА ТУРЫЛАРДА ТУРЫГЫЗДА) – Турында 3. сөйл. Берәр мәсьәлә, як. Берәр очрак бер турга гына кеше сүзен тыңла диал. Нин. б. эш, йомыш ни тур… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • чытыр — 1. Коры чыбык чабык, корыган ботаклар 2. Тармакланып үскән куе ботаклар, чыбык чабык. ЧЫТЫР АРБА – диал. Читән арба …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • Чубуклы — Село Чубуклы Чыбыклы Страна РоссияРоссия …   Википедия

  • баз — I. 1. Казып ясалган зур чокыр. Нәр. б. урнаштыру өчен җайлаштырылган чокыр 2. Идән асты чокыры (куышлыгы) 3. иск. Җирне казып ясалган зиндан 4. этн. Өсте чыбык чабык белән каплап куела торган тирән чокыр рәв. ау корылмасы бүре базы 5. Таш, балчык …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • биметалл — Берсе өстенә берсе капланган ике төрле металл кушылмасыннан торган пластинка, чыбык …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • бишинә — Оек, бияләй һ. б. ш бәйләү өчен биш металл чыбык …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»